Pakt Klimatyczny Glasgow i obietnice złożone podczas COP 26 posuwają do przodu społeczność międzynarodową w kierunku rozwiązania kryzysu klimatycznego i ograniczenia wzrostu temperatury na świecie do 1,5°C. Równocześnie wiemy, że ten postęp, choć znaczący, nie jest wystarczający. Musimy działać szybciej, aby zapew- nić sprawiedliwą transformację od paliw kopalnych w kierunku czystszej i bardziej sprawiedliwej przyszłości naszej planety. Postęp osiągnięty w ramach przygotowań do COP 26 i podczas COP 26 był możliwy tylko dzięki sile ludzi – młodszych i starszych – używających swojego głosu do żądania działania.

W publikacji „Sprawiedliwa przyszłość Śląska” Badanie opinii o sprawiedliwej transformacji” zebraliśmy głosy aktywistek i aktywistów oraz działaczek i działaczy klimatycznych ze Śląska. Przekaz jest jasny, potrzebujemy Sprawiedliwej Transformacji tu i teraz. Ta zmiana systemowa musi być przeprowadzona jak najszybciej, a jej priorytetem powinni być ludzie.

Aby rozmawiać o Sprawiedliwej Transformacji w województwie śląskim i w całej Polsce trzeba zrozumieć potrzeby górników i energetyków oraz zacząć budowę społecznej zgody wokół transformacji energetycznej. Neutralność klimatyczna i sprawiedliwa transformacja potrzebują dialogu, partnerstwa i zgody. Czas na zielony restart gospodarki. Czas na sprawiedliwą transfor- mację regionów węglowych.

Już teraz wydobycie węgla z wielu kopalń w Polsce przestaje być konkurencyjne wobec węgla importowanego. W 2019 r. średni koszt wydobycia w polskich kopalniach wyniósł 346 zł za tonę. Tymczasem cena węgla w porcie ARA w Rotterdamie wyniosła 194 zł za tonę. Wysokie koszty produkcji wynikają głównie z dużej głębokości pokładów, a także bardzo niskiej wydajności polskiego górnictwa. Do produkcji polskiego węgla dopłacamy wszyscy, a najwięcej nasze dzieci, które będą musiały borykać się ze skutkami katastrofy klimatycznej. Publikacja „Sprawiedliwa przyszłość Śląska” Badanie opinii o sprawiedliwej transformacji” powstała w ramach projektu „Śląskie dla klimatu” realizowanego we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla w Warszawie. Nasze działania polegały na zgromadzeniu materiału diagnostyczno – opisowego na temat aktywizmu obywatelskiego w obszarze sprawiedliwej transformacji. Celem projektu było bezpośrednie dotarcie do osób zaangażowanych w oddolne działania na rzecz społeczeństwa. Oddajemy w Państwa ręce ich głos.

Patryk Białas
prezes stowarzyszenia BoMiasto